“Waar je wel aandacht aan moet geven als je meer resultaat wilt”
Maurits Hendriks was niet tevreden met het resultaat van de Nederlandse sporters op de Olympische Spelen. De doelstelling van NOC-NSF was niet gehaald. Hendriks kreeg een storm van kritiek over zich heen: alles ging alleen maar om het resulta
at. Toch staat hij in managementland niet alleen met deze benadering. Die kennen we in onderwijsland ook. Het heeft zeker zijn goede kanten. Tegelijkertijd gaat niet alles groeien wat je aandacht geeft, zeker resultaten niet als daar de nadruk op wordt gelegd.
Hoe aandacht voor resultaat niet helpt
Meestal heb je het niet helemaal in de hand of je resultaat haalt of niet. Je bent mede afhankelijk van anderen: wat zij doen, hoe zij reageren, wat zij vinden, etc. Wanneer je jouw geluk laat afhangen van het resultaat, leg je het in het handen van anderen. Dan leg je ook het gevoel van invloed buiten jezelf. Door die afhankelijkheid en door de nadruk erop kan resultaat extra spanning geven. Dat is mooi als het je alert maakt. De spanning kan ook verlammen, zeker als het een kwestie wordt van winnen of verliezen. Het is opvallend hoeveel sporters in het zicht van het resultaat niet meer dezelfde koelbloedigheid hebben die hen juist daar gebracht heeft.
Hoe aandacht voor resultaat wel helpt
Vanzelfsprekend is resultaat belangrijk. Een medaille is zoveel leuker dan vierde worden. Aandacht voor resultaat helpt als het een droom verbeeldt en een ambitie verwoordt. ‘Aim for the moon; even if you miss you’ll end up somewhere between the stars’. Daar zit verlangen en drive achter. Die droom kan je visualiseren. Daarbij is het niet alleen belangrijk om sec het doel voor ogen te hebben. Het is vooral zaak om de weg ernaartoe en de manier waarop je het gaat behalen voor de geest te halen. Wat gaat uitmaken dat het je lukt? Wat heb je in eigen hand? Hoe blijf je daaraan vasthouden als het spannend wordt? Op welke manier kan je het doel loslaten, juist om het te halen?
Dus geef aandacht aan succesfactoren die je in de hand hebt
Om meer succes te hebben, is het nodig om te onderzoeken wat je tot nu toe succesvol heeft gemaakt. Wat heeft voor jou het beste gewerkt om resultaat te behalen? Wanneer was je het dichtste bij je droom en wat heeft daarbij geholpen? En als je het niet weet, wat zou je dan eens kunnen proberen? Het mag best eens misgaan. Falen is een normaal onderdeel van het leerproces naar succes. Het echte leermoment komt als het dan wel lukt en we kunnen achterhalen wat daaraan heeft bijgedragen. Als je weet wat de succesfactoren zijn, weet je wat je echt wilt laten groeien en aandacht wilt geven. Dat is hoe Waarderend Onderzoeken werkt. Prestaties zijn vooral een meetmoment en niet een doel op zichzelf.
Wat dat betekent voor het onderwijs
In het onderwijs zien we dat resultaat de laatste jaren steeds belangrijker is geworden. Omdat scholen erop afgerekend kunnen worden, is het soms een kwestie van winnen of verliezen. Dat brengt spanning met zich mee en vernauwing van de focus. Het risico bestaat vooral dat het plezier van het onderwijsgevend personeel eronder gaat lijden, terwijl dat een van de belangrijkste succesfactoren is. Hetzelfde geldt in de klas. Juist op scholen waar de nadruk op de prestatie wordt gelegd, zie je dat het ten koste gaat van sociale veiligheid en plezier, waardoor de nodige kinderen minder goed presteren. Daar waar scholen oog hebben voor de condities, een veilige leeromgeving creëren en het leren leuk maken, zie je dat kinderen meer van hun potentieel laten zien.
Een waarderend leider geeft aandacht aan wat mensen laat groeien
Uiteindelijk is het niet het resultaat dat de aandacht verdient, maar de factoren die de mensen laten groeien en ontwikkelen om tot grootse prestaties te kunnen komen. Aandacht en respect voor de inspanning die mensen daarvoor leveren is zeer belangrijk. Want voor succes heb je ook een beetje geluk nodig. Inzet en doorzettingsvermogen vergroten je kans op dat geluk. En als je het niet hebt gehad, dan is alles toch de moeite waard geweest als je het met plezier gedaan hebt. Waarderende leiders weten dat en sturen daarop.
Wil je reageren op deze blog? Laat je reactie dan hieronder achter.
Deel deze blog hieronder met je netwerk:
Heel herkenbaar. Dat deze benadering ook daadwerkelijk leidt tot betere resultaten ( en tot minder werkdruk, ziekteverzuim en uitval) wordt onderbouwd door het Job Demands Resources model ( het JD-R model) . Dit, inmiddels bewezen, model laat de directe relatie zien tussen werkplezier en prestaties door het benutten van werkgerelateerde- en persoonlijke hulpbronnen, om met ( meer) plezier aan de gestelde taakeisen te voldoen. ‘De Cirkel van Balans’ zie ik als een belangrijke hulpbron. de balans tussen: Moeten ( de taakeisen); Willen ( doen wat men belangrijk vindt , drijfveren); Kunnen ( competent voelen , talenten en kwaliteiten benutten) en Mogen ( de ruimte die men neemt en krijgt om de cirkel in balans te laten zijn. Nogal eens is deze cirkel uit balans, omdat er teveel nadruk ligt op “Moeten. Dit leidt nogal eens tot het toenemen van ervaren werkdruk en zelfs tot een burn-out.
Daadwerkelijk werk maken van het verhogen van werkplezier…. maakt dus iedereen gelukkig!
Hoi Willemijn, bedankt voor je welkome aanvulling. Typerend voor het onderwijs is dat er vaak gedacht wordt in ‘moeten’. Van veel zaken heeft men het idee dat het moet, van het ministerie, de inspectie, de methode, etc. Doch vaak is het meer perceptie dan dat zaken daadwerkelijk een verplichting zijn. Dat heilige moeten zorgt voor de nodige spanning en zeker ook voor de afname plezier. Het model dat jij inbrengt is waardevol.